Een heel speciale nieuwsbrief!!
16 oktober ben ik naar Gambia afgereisd. Inderdaad, ik. Lizet had geen trek in deze reis na alle gerommel met boeken van de reis, afzeggen, afwachten, wijzigingen vertrektijden enz. Enz. Tevens bestond een reële kans dat door geringe interesse en de weer opkomende Covid, hier en in Gambia, de hele reis weer zou worden gecanceld, hetgeen een stevige kostenpost zou opleveren want de verzekering betaalt wel één keer een annulering vanwege Covid maar geen twee keer.
aangekomen op Schiphol Veel koffie door 2 uur vertraging bij Corendon
Daarbij bereikten ons vanuit Gambia toch ook diverse berichten over een verslechterde mentaliteit ten aanzien van buitenlanders.
Omdat we nog een aantal dozen met goederen in Gambia hadden staan die we netjes wilden uitdelen ben ik dus drie weken alleen naar het kleinste Afrikaanse landje afgereisd.
We wilden onze 4 scholen klaar maken voor de komende 5 jaar.
In de één na laatste school die we geheel nieuw gebouwd hebben, hebben we al voordat ik op reis ging twee nieuwe vloeren laten leggen, zo’n 15 cm hoger dan de bestaande. Deze school grenst aan de achterzijde aan een soort bassin dat de laatste jaren steeds voller loopt in de steeds langer durende en steeds heviger wordende regentijd. Daardoor kon er water komen te staan in twee klassen en dat hebben we nu afdoende opgelost. Eigenlijk hadden we dit tijdens de bouw al aangekaart maar heel veel super eigenwijze personen vonden dit toen niet nodig. Maar goed, opgelost dus.
wateroverlast in 2 lokalen van de Jarju school
alle meubels naar buiten en nieuwe vloeren laten leggen
Na de nacht van aankomst, twee uur vertraging met Corendon, bracht men ‘s morgens mijn huurwagen bij het hotel. Die reed niet prettig, diverse brandende lampen op het dashboard maar de monteur verzekerde mij dat het alleen een kapotte pomp betrof en ik met een gerust hart kon rijden….
Nou ja, van rijden in Gambia komt nog minder dan vroeger want de verkeerschaos is absurd toegenomen.
Mijn eerste rit naar de St. Davids school waar onze dozen stonden verzameld ( hadden we ook tevoren al geregeld ) eindigde vlak voor de school in een enorme blubberput. Ik had gelukkig als laatste mijn laarzen in de koffer meegenomen, ik heb ze de volle drie weken nodig gehad.
eerste ochtend, vast in de modder
elke dag 2x door deze knap diepe meertjes, achter het 2e meertje ligt rechts de David´s school
Nadat een vriend van de hoofdonderwijzer Mr. Bangura mij met een sterke auto uit de blubber had getrokken kon ik aan mijn opdracht beginnen, alle dozen die er nog stonden plus die die we de laatste keer hebben verzonden, opruimen en uitdelen.
voorraad dozen onze werkruimte voor deze weken
uitdelen op de David`s school en iedereen tevreden naar huis
Dat waren er toch nog dik honderd, een hele klus maar ik heb het voortvarend aangepakt en al aan het eind van de eerste week konden de kinderen van de Davids school en hun moeders allemaal een tasje afhalen, voor de moeders gevuld met van alles en nog wat voor het huishouden en twee bakken rijst want er wordt echt honger geleden. En voor de kinderen snoep, schoolspulletjes en een stuk speelgoed. In de dagen dat ik aan het werk was in de school heeft Pascaline ( onze verpleegster ) de kinderen bezig gehouden.
de volgende ochtend komen de kinderen in hun gisteren gekregen nieuwe jasjes naar school
Handenarbeid op vele manieren. Schilderen, tekenen, plakken, kettingen maken en niet te vergeten de pompoms en de kerstlaarsjes met materiaal voor een ketting mochten mee naar huis..
1e prijs meisjes
1e prijs jongens
Graag wil ik hier vermelden dat ik een enorme steun heb gehad aan mr. Bangura, hoofd van de St.Davids school. Sjouwen is niet meer mijn specialiteit en helaas kan je dat ook aan mij zien. Maar mr. Bangura heeft vrijwel al het sjouwwerk, laden, lossen enz. van mij overgenomen waarvoor ik hem zeer erkentelijk ben. Er stond ook nog een speeltoestel, nog ingepakt. Mr. Bangura heeft er samen met zijn zoon voor gezorgd dat dit uitgepakt en in elkaar gezet werd zodat de kinderen er weer jaren op kunnen spelen. Het was mij iets te warm voor deze klus.
In de tussentijd ook tweehonderd tassen voor moeders en voor kinderen van de Jarju school gemaakt en die daarheen gebracht in drie ritten . Met diezelfde stevige auto die mij uit de blubber had gehaald want de Jarju school was niet veilig te bereiken. De tweede zaterdag hebben we daar alles uitgedeeld. Ook daar voor alle moeders twee bakken rijst. Voor de moeders met baby’s een extra mooie tas met spullen voor de baby en twee paar splinternieuwe schoentjes op de groei.
In totaal hebben we zo’n 600 paar splinternieuwe schoenen weg kunnen geven. Deze schoenen zijn ons geschonken door Jan Phillipart. Na vele jaren in een schoenenzaak sloot hij z’n winkel en wij mochten alle resterende schoenen ophalen voor Gambia. Uit eerdere ervaringen wisten we dat het een hoop werk zou opleveren maar alles is super verlopen, we hadden geen inlegzool meer over!
De donderdag van de tweede week bezochten we de Avance school. 175 kids kregen een setje creatief materiaal. Alle creatieve materialen zijn ons in de afgelopen jaren geschonken door Collall in de persoon van Hester van Rhijn en haar man, eigenaren van dit mooie bedrijf dat wij enige jaren geleden alweer mochten bezoeken.
Maar er zijn daar 350 kinderen dus de volgende woensdag hebben de tweede helft uitgedeeld. Het kon niet in één keer in de auto. Op de kleuterafdeling van deze school krijgen alle kinderen twee paar schoentjes.
2 dagen tasjes uitdelen bij de Advance school met hulp van Pascaline
schoentjes bij de kleuterafdeling Advance school, dit was echt een feestje, blij, blij, blij
Zondag heb ik samen met Pascaline het gebruikelijke bezoek gebracht aan kindertehuis Sinchu Alhadgie. Lekkere taart voor de kinders meegenomen en gezellig gekletst. Gert Jan heeft ons nog even rondgeleid want er is tijdens de Corona periode wel het een en ander veranderd. Na afloop zijn we gaan eten met Sia en Gert Jan en afgesproken voor de volgende keer. Dat is tot op heden gelukkig altijd nog gelukt. Voor de mensen die niet weten waar dit over gaat, Sia is ernstig ziek en een volgende afspraak is niet vanzelfsprekend. Maar we gaan van het positieve uit. Ik wil nog maar eens gezegd hebben dat dit kindertehuis dat door Sia privé is gestart het mooiste project is dat ik ooit in Gambia heb gezien. Sia, ik weet dat je dit leest, sterkte meid!!
Uiteraard zijn er meerdere mooie projecten in Gambia maar de mensen die daar achter zitten treden veelal niet op de voorgrond. Doen fantastisch werk, veelal uit eigen middelen en hebben net als wij geen behoefte aan persoonsverheerlijking, ellenlange vergaderingen, dure dinertjes, recepties en feestjes en sponsors die op kosten van de stichting willen gaan kijken etc. Gewoon Hollands, niet lullen maar doen.
Ook nog even een bliksembezoek gebracht aan Vera en Dik die we ooit in Gambia hebben leren kennen. Zij doen daar geweldig werk waarmee o.a. gehandicapten grandioos geholpen zijn. Rolstoelen etc. die dan ook door Dik worden onderhouden.
Ik ben tijdens mijn verblijf van drie weken geweldig geholpen door Pascaline Preirra, de inmiddels gecertificeerd verpleegster waarvoor wij de afgelopen 10 jaar haar opleiding hebben betaald. Zij werkt in afwachting van haar aanstelling in een ziekenhuis in een apotheek. Daar doet zij in de tijd dat ze mij helpt de middagshift en kan mij dus elke morgen helpen.
In het huis aan de linkerkant van deze straat woont Pascaline. Zelf vindt ze dit één van de betere buurten van Serrekunda.
Op het moment dat ik deze nieuwsbrief schrijf horen wij dat ze een vaste aanstelling heeft gekregen in het ziekenhuis Bwiam General Hospital waarmee ze erg blij is. Ze gaat daar doordeweeks intern en heeft een eigen kamer.
De laatste donderdag van mijn verblijf gaan we naar de Diana school en ook daar krijgen alle kinderen weer een tasje met snoep, schoolspullen etc. Op die school krijgen alle kinderen ook twee paar nieuwe schoenen. De onderwijzers hebben aan ons eerder alle maten al doorgegeven.
Deze school moet nodig geschilderd en daar starten we direct mee. Ziet er nu allemaal weer keurig uit. Ze kunnen er weer even tegen.
De Diana school glimt weer van binnen en van buiten
ook de buitenmuur en de poort zien er weer keurig uit
in de komende weken worden er nog decoratieve cijfers en letters op de muur aangebracht
In de middag gaan we naar de familie Camara in Nema Su. Helaas is Fanta niet thuis en we laten voor alle kinderen kleding en schoenen achter. Eerder al hebben we bij deze familie en bij Lamin Minteh rijst en olie laten afleveren.
Hierna terug naar de Davids school waar we het klaslokaal dat we de laatste drie weken hebben gebruikt opruimen.
Alle leraren en leraressen krijgen een baal rijst en diverse leuke cadeaus.
zakken rijst voor leraren
weer een opgeruimd leeg lokaal bij de David´s school
De laatste vrijdag van mijn verblijf gaan we naar de CCI school. Daar heerlijk met alle kinderen geknutseld. Ze kregen allemaal een milkshake beker met creatief materiaal, verf en lijm etc. En mogen dan zelf iets creatiefs bedenken. Uiteraard hebben we prijsjes voor de mooiste creaties.
allemaal een beker met knutselmateriaal om te gebruiken
de mooiste creaties worden gemaakt
In de komende week worden zowel de CCI school als de Davids school nog volledig geschilderd.
Alles daarvoor heb ik voor mijn vertrek geregeld.
De vrijdagmiddag, zaterdag en zondag ben ik vrij. Ik vertrek zondagavond pas om 23.59 uur (wie bedenkt die tijd?). Heb m’n kamer wat langer aangehouden zodat ik de hele zondag nog lekker kan zwemmen.
Ik had graag in de afgelopen weken nog willen kijken bij een aantal projecten waar hoog van wordt opgegeven op o.a. facebook. Deze projecten blijken gewoon niet te bestaan. Er wordt binnenkort aan begonnen zegt men ( al heel lang) of de eerste steen is al gelegd (zeker 5 jaar geleden). Er staan in Gambia een ongekend aantal niet afgebouwde projecten. Veroorzaakt door stukgelopen relaties, onduidelijk stichting gedoe en grootspraak. Er is ons bij herhaling gevraagd of we zo´n vastgelopen project wilden afmaken.
Ik vergeet nooit de opmerking van een reisleidster met meerdere ambities die 14 jaar geleden tegen mij zei: we zien de mensen hier liever niet voor een derde keer want dan gaan ze zien hoe het allemaal werkt……
Fijn allemaal, maar nu de andere kant.
Lizet en ik zijn de afgelopen 14 jaar, we zijn zo’n 32 keer in Gambia geweest in totaal dus ruim twee jaar, steeds met twee voetjes op de grond gebleven. Kritisch en met het nodige wantrouwen. We hebben een prachtige tijd gehad met veel onvergetelijke momenten. We hebben eigenlijk geen echte problemen gehad, twee keer hebben ze ons proberen te belazeren maar dat waren beide keren Nederlanders en die hadden we bijtijds door.
We zijn ooit een stichting geworden voor ‘t aanzicht maar zijn daar nooit blij mee geweest omdat we gezien hebben wat “stichting” in Gambia vaak inhoudt. We hebben 14 jaar lang alles samen gedaan en zijn daar nog steeds superblij mee.
Wat we gebouwd hebben hebben we geschonken aan de scholen. Alles wat we hebben weggegeven hebben we ook echt weggegeven, we hebben er uiteraard nooit iets voor terug willen hebben, in welke vorm dan ook. Ik heb geen vriendin opgelopen, Lizet geen vriendje, we hebben geen auto gekocht in Gambia en ook geen huis van de stichting… Maar, ….de reisleidster zei het al in de bus op weg van het vliegveld naar het hotel, ook de mensen die hier al jaren komen zullen zien dat Gambia niet meer hetzelfde is als een jaar of tien geleden. De mentaliteit is sterk veranderd na de Covid, soms op het vijandige af, de armoede is sterk toegenomen bij het gebrek aan toerisme, de criminaliteit is ernstig toegenomen. In het reisadvies voor Gambia staat dat het afgeraden wordt ‘s avonds alleen naar buiten te gaan.
Er wordt geplunderd, geroofd, gemoord en dat verdwijnt voor de toerist allemaal in de doofpot. Een doofpot die graag in stand wordt gehouden door personen die om één of andere reden in Gambia moeten verblijven. Daar vaak naast de stichting een commerciele activiteit hebben of een relatie moeten onderhouden. De corruptie is nog meer toegenomen en dat kon al haast niet meer. Politie staat bijna te collecteren langs de weg…bekeuringen zonder bonnetje en tarief onderhandelbaar.
De wegen zijn alleen maar ernstig verslechterd en het verkeer, met name de taxichauffeurs, houdt er een onbeschofte rijstijl op na. Als een hotemetoot in de file staat zet hij z’n knipperlichten aan en gaat op de andere baan tegen het verkeer in rijden. Ik rijd daar al 14 jaar zelf, huur de laatste 10 jaar bij hetzelfde bedrijf maar inmiddels zijn de auto’s zo verouderd dat ook dat gewoon gevaarlijk begint te worden.
Ik zat nu in een hotel waar we eerder geweest zijn. 4 sterren. Slecht schoongemaakte kamer, gore vlekken in de badkamer die er drie weken hebben gezeten , een druppeltje warm water uit de kraan, een verstopte riolering waardoor de hele badkamer blank stond en de lucht niet te harden, van die hele grote torren achter de betimmering en onder de kasten. Ik heb er in drie weken zo’n 25 platgemept en elke ochtend kon ik genieten van een fluitconcert van die beesten. Op ‘t bed en tussen de kussens, overal kwam ik ze tegen. En de beloofde wifi op de kamer, vergeet het maar.
Ik heb drie weken met ‘t licht en de TV aan geslapen!
Eén keer in ‘t hotel gegeten met kennissen.
We bestelden “glaced duck” van de zeer beperkte kaart. Na enige tijd kwam de kok vertellen dat de eend niet van goede kwaliteit was en of we iets anders wilden bestellen. Dat deden we na enige aarzeling maar door het vlees was niet heen te komen.
En voor dat alles worden Europese prijzen gevraagd.
Ik schreef het al, wij hebben altijd alles weggegeven, vaak mede mogelijk gemaakt dankzij onze sponsors. Wij gaven duizenden stuks mooie kleding weg. Alles op maat gesorteerd en uitgedeeld. Tegenwoordig stuurt men dozen met kleding naar Gambia waarvoor de Gambianen zelf de transportkosten moeten betalen en liefst iets extra. Waarbij men voor het gemak vergeet dat de helft of meer nooit wordt verkocht en de rest voor een grijpstuiver. Sinds enige tijd wordt zelfs kleding in geperste balen verzonden. En de berg oude troep aan kleding groeit en groeit in Gambia. Overigens niet alleen daar. Maar ja, als wij er maar vanaf zijn.
Een jaar of tien geleden was men blij als je een schoolkind sponsorde voor minder en soms veel minder dan pakweg 100 euro per jaar. Tegenwoordig vraagt men doodleuk om sponsoring van een leuke meid voor 1700 euro per jaar en dat zeker twee jaar lang. En daarna moet de echte studie nog beginnen. Er lopen daar duizenden kinderen die niet eens de kleuterschool kunnen betalen.
Vaak vertelt men dat een Gambiaan maar 2500 dal. per maand verdient. Dat is ongeveer 50 euro. Maar bijv. een schilder vraagt tegenwoordig voor twee weken werk gerust 17.000 dalassie, dus ongeveer 320,00 euro . Ook metselaars en timmerlieden weten wat ze moeten vragen.
Graag wil ik ook nog even de naar mijn bescheiden mening onzin van de challenges weergeven. Ze schieten als paddenstoelen uit de grond. Mensen die graag een keer naar Gambia rijden kopen hier in Nederland een oude auto en laten die zwaar sponsoren, ook de reis wordt gesponsord. Een deel van die auto´s háált Gambia niet eens en bijv. ambulances kunnen in Gambia maar heel beperkt worden ingezet want die zijn absoluut ongeschikt voor het overgrote, vrijwel volledige wegennet in Gambia. Die auto´s worden dan geveild in Gambia en de opbrengst gaat naar een goed doel. Die opbrengst is vrijwel altijd minder dan de kosten van de auto, de reis, de inklaring etc. Is het dan niet zinniger om het sponsorgeld direct aan het goede doel te schenken??
Dan nog even een aardigheidje. Tijdens de transfer vanaf het vliegveld naar het hotel vertelt de reisleidster o.a. dat je moet uitkijken met excursies. Er zijn malafide bedrijfjes die een groot risico vormen voor de toerist. Zij adviseert hier geen gebruik van te maken. Corendon werkt samen met een bedrijf in Gambia dat door Gambianen is opgezet en volledig wordt gerund door Gambianen. Het bedrijf heeft alle vergunningen en verzekeringen. Als U met de dit bedrijf op stap gaat, African Adventure Tours, dan weet u zeker dat u goed zit. Daarbij steun je dus rechtstreeks de hardwerkende Gambianen. Bij de kennismakingsbijeenkomst kunnen de excursies, die uiteraard wel wat duurder zijn, bij de reisleidster worden geboekt. Een dag later zie ik diezelfde NEDERLANDSE reisleidster op de Gambiaanse TV waar zij vertelt reisleidster en vertegenwoordigster van Corendon te zijn en….. je gelooft het niet, EIGENARESSE VAN AFRICAN ADVENTURE TOURS.
Ik kan nog wel even doorgaan met bedenkelijke verhalen maar voor hier wel even genoeg.
Ik ging al met de nodige bedenkingen deze keer naar Gambia maar we hebben nu definitief besloten niet meer naar Gambia te gaan. We willen hier niet meer aan meedoen, niet meer bij horen. Mee blijven doen zou de indruk kunnen wekken dat wij dit allemaal normaal vinden en dat is absoluut niet zo.
Dit was echt de allerlaatste keer.
De risico’s op divers gebied worden te groot. De onzin op divers gebied wordt ook steeds groter.
Dat betekent dat wij de stichting aan het eind van dit jaar gaan opheffen en dit waarschijnlijk de laatste nieuwsbrief is.
Privé houden wij uiteraard nog contact met onze kennissen in Gambia.
Aan het eind van deze laatste nieuwsbrief willen wij, mede namens kinderen en ouders van “onze” scholen, het onderwijzend personeel en de vele honderden families die wij een cadeautje mochten brengen, onze welgemeende dank uitbrengen aan iedereen die ons in de afgelopen jaren heeft geholpen. Op wat voor manier dan ook.
We zouden het graag persoonlijk doen maar daar is niet aan te beginnen. Zoveel lieve mensen hebben onze activiteiten gesteund, sommige van hen hebben spontaan gesponsord, sommigen kennen we niet eens. Dank voor alle vertrouwen.
We zijn er dag en nacht mee bezig geweest, er zijn honderdduizenden stuks kleding in onze kamer over tafel gegaan. We hebben in ons huis vele duizenden snoepzakken gemaakt mede dankzij Corrie en Leo enz. enz.
We zijn begonnen met een systeem waardoor Nederlandse sponsors hun gezinnetjes konden voorzien van eten etc. Ook als ze er zelf niet konden zijn. Dat is later gelukkig door anderen voortgezet, helaas meestal overigens op commerciële basis.
We hebben mooie dingen beleefd die voor altijd in onze gedachten gegrift staan, we hebben nog duizenden foto’s en films die herinneringen terugbrengen.
Absoluut geen spijt, rancune of desillusie.
We zouden het zo weer over doen.
Maar voor nu is het genoeg, het gaat U allen goed.
Groetjes,
Lizet en Dick.
P.s. in Helmond staat zoals altijd verse koffie voor U klaar. U bent van harte welkom!
Sia, we zien elkaar!